چگونگی و موارد مصرف مکمل آهن در زنان

بازدید: 110 نفر
انتشار: 24 Amordaad 1401
چگونگی و موارد مصرف مکمل آهن در زنان

بیش از ۳۰ درصد جمعیت جهان به ویژه در کشورهای در حال توسعه مبتلا به کم خونی می‌باشند و این آمار در کشور ما با شیوع نسبتاً بالا (حدود ۵۰ درصد) به ویژه در "زنان سنین باروری" كه از گروه‌های در معرض خطر هستند، تخمین زده می‌شود، بيش از نيمی از موارد کم خونی، ناشی از "فقر آهن" است.
شیوع بالای کم خونی از نوع فقر آهن در کشورمان نشان دهنده‌ی عدم کفایت تامين آهن مورد نیاز از مواد غذایی به طور کامل و لزوم تجویز مکمل‌های آهن برای پیشگیری و درمان کم‌ خونی فقر آهن در زنان به ویژه در گروه‌های زیر می‌باشد:

  • زنان باردار
  • زنانی که در سنین تخمک گذاری و باروری هستند به ویژه افراد با خونریزی شدید قاعدگی
  • نوجوانان در حال رشد با شروع قاعدگی

لازم به ذکر است که هرگز بدون صلاحدید پزشک دوز بالای مکمل آهن را مصرف نکرده و درمان باید تحت نظر پزشک و بعد از آزمایش خون جهت اطمینان حاصل کردن از سطح آهن در خون باشد.

گفتنی است در دوران بارداری، نیاز به آهن تا دو برابر قبل از بارداری افزایش می‌یابد، كه اين ميزان از طریق مصرف مواد غذایی به تنهایی تامین نمی‌شود، لذا بر اساس دستورالعمل وزارت بهداشت، مصرف روزانه یک قرص آهن (فروس سولفات) از پایان ماه چهارم بارداری (هفته‌ی ۱۶) و در صورت وجود کم خونی از همان هفته‌های اول، تا سه ماه بعد از زایمان، توصیه می‌شود.
بدین ترتیب از عوارض نامطلوب آن بر رشد و تکامل جنین و سلامت مادر من جمله مرگ و میر مادر، زایمان زودرس، رشد ناکافی جنین، افزایش خطر مرگ جنین و ... جلوگیری می‌شود.
مکمل آهن در طول بارداری با دوز کم (۳۰ میلی‌گرم در روز) تجویز می‌شود.

اصلی ترین علائم کمبود آهن

  • خستگی غیرمعمول و کمبود انرژی
  • ضعف و بی‌حالی
  • رنگ‌پریدگی
  • دشواری در تنظیم دمای بدن یا احساس سرما به ویژه سردی دست‌ها و پاها
  • تمرکز ضعیف و مشکلات یادگیری
  • سردرد
  • ریزش مو
  • ابتلای مکرر به بيماری‌ها و کاهش مقاومت بدن
  • تپش قلب
  • تیره شدن پوست و ...

چنانکه گفته شد متداول‌ترین مکمل آهن قرص فروس سولفات می‌باشد که بهترین زمان مصرف آن بعد از غذا و قبل از خواب (با معده‌ی خالی) برای کاهش عوارض جانبی عمدتاً گوارشی (شامل یبوست، تهوع، استفراغ، ناراحتی شکمی یا اسهال) می‌باشد.

لازم به ذکر است که مصرف همزمان کلسیم و آنتی‌اسیدها سبب اختلال در جذب آهن شده، ویتامین ث جذب آن را بیشتر می‌کند.

کمبود آهن به ویژه در مراحل اولیه‌ی آن همواره به راحتی قابل تشخیص نیست، کم خونی ناشی از کمبود آهن در آزمایش خون با هموگلوبین کمتر از ۱۲ گرم در دسی‌لیتر و فریتین (فرم ذخیره‌ایِ آهن) کمتر از ۱۰ نانوگرم در میلی‌لیتر تشخیص داده می‌شود که برای احیای سطوح فریتین درمان حداقل سه ماه ادامه یافته و سپس مجدداً آزمایش خون داده می‌شود.